ZSLG: Wyprawy krzyżowe

1. Pojęcia:

2. Sytuacja na Bliskim Wschodzie przed krucjatami:

oderwanie się od Kalifatu Bagdadzkiego szyickiego Kalifatu Fatymidów (z siedzibą w Egipcie)
uniezależnianie się od kalifów emirów
podbój dużej części regionu przez Turków Seldżuckich (Seldżuków)
radykalne osłabienie Bizancjum po klęsce w bitwie pod Manzikertem (1071)

3. Przyczyny krucjat:

wykształcenie się na Półwyspie Iberyjskim idei wojny świętej
prześladowania chrześcijan w Palestynie przez Seldżuków
zablokowanie przez Seldżuków ruchu pielgrzymkowego
dążenie Kościoła do przeobrażenia agresywnej energii rycerstwa średniowiecznego z walk między chrześcijanami w walki z wrogami chrześcijaństwa
budowanie autorytetu papiestwa wobec cesarstwa (w kontekście walki cesarstwa z papiestwem)
głód ziemi u tak zwanych "młodszych synów" rodów rycerskich
dążenie republik włoskich do zdobycia rynku lewantyńskiego

4. I krucjata:

przyczyna: przemówienie Urbana II na synodzie w Clermont w 1095
przywódcy: wyprawa ludowa Piotr Eremita; wyprawa rycerska Rajmund z Tuluzy, Boemund II, Godfryd z Bouillon
przebieg: początek w 1096, klęska wyprawy ludowej, wyprawa rycerska kończy się zdobyciem Jerozolimy w 1099
skutki: utworzenie państw krzyżowych na Bliskim Wschodzie: hrabstwa Edessy, hrabstwa Trypolisu (Rajmund z Tuluzy), księstwa Antiochii (Boemund) i Królestwa Jerozolimskiego (Godfryd z Bouillon)

5. Walki o Ziemię Świętą:

utworzenie zakonów rycerskich (templariusze w 1118, tylko tego zakonu będę wymagał z datą)
utrata Edessy, II krucjata nie potrafiła jej odzyskać (tylko tego będę z niej wymagać)
w drugiej połowie XII wieku emiraty islamskie zjednoczone zostały przez Saladyna, który w 1187 roku rozbił siły krzyżowców w bitwie pod Hattin (1187) i odzyskał Jerozolimę

6. III krucjata:

przyczyna: zdobycie Jerozolimy przez Saladyna
przywódcy: cesarz Fryderyk Barbarossa (zginął w nieszczęśliwym wypadku na początku wyprawy), król Francji Filip August, król Anglii Ryszard Lwie Serce
przebieg: początek w 1189, krzyżowcom udało się zdobyć port w Akce, nie udało się odzyskać Jerozolimy, koniec krucjaty w 1192

7. IV krucjata:

przyczyna: poprzednia krucjata nie odzyskała Jerozolimy
przebieg: początek w 1202, Wenecjanie dowieźli krzyżowców do Konstantynopola, gdzie katolicy obalili cesarza i stworzyli nowe państwo, Cesarstwo Łacińskie, do Ziemi Świętej nie dotarł nikt, kompromitacja idei krucjatowej, koniec w 1204

8. Koniec krucjat:

macie wiedzieć, że łącznie było ich siedem, że ostatnia z nich zamiast do Palestyny trafiła do Tunezji
cesarz Fryderyk II przejściowo odzyskał Jerozolimę na początku XIII wieku
upadek ostatniej twierdzy chrześcijan w Ziemi Świętej (Akki) w 1291, koniec klasycznych krucjat
upadek templariuszy, zniszczonych przez króla Francji Filipa Pięknego (1312)

9. Skutki krucjat:

pogłębienie wrogości między chrześcijaństwem a islamem
wzmocnienie Kościoła katolickiego
potężne osłabienie Bizancjum
rozkwit miast włoskich korzystających z handlu lewantyńskiego
napływ do Europy elementów kultury arabskiej i antycznej (Arabowie przejęli część dziedzictwa grecko-rzymskiego)

10. Daty do zapamiętania: