wtorek, 20 kwietnia 2021

Czasy saskie

 1. Pojęcia:

  • wielka wojna północna
  • Sejm Niemy
  • konfederacja tarnogrodzka
  • konfederacja warszawska
  • konfederacja sandomierska
  • traktat Loewenwolda (traktat trzech czarnych orłów)
  • Familia
  • Collegium Nobilium
2. Daty: 
  • 1697 - wstąpienie na tron Augusta II Mocnego
  • 1700 - początek wielkiej wojny północnej (III wojny północnej)
  • 1704 - pierwsza elekcja Stanisława Leszczyńskiego
  • 1709 - bitwa pod Połtawą
  • 1717 - Sejm Niemy
  • 1721 - pokój w Nystad (koniec wielkiej wojny północnej)
  • 1732 - traktat Loewenwolda
  • 1733 - elekcja Augusta III
3. Najważniejsze elementy panowania Augusta II:
  • unia personalna z Saksonią
  • zakończenie wojny z Turcją (pokój w Karłowicach, odzyskanie Podola)
  • wplątanie Rzeczpospolitej w wielką wojnę północną
    • klęska sił saskich w Inflantach, pościg Szwedów Karola XII
    • wkroczenie sił szwedzkich do Rzeczypospolitej
    • opanowanie dużych terenów Polski i Litwy przez Szwedów, pokonanie polskich sił pod Kliszowem
    • August II ucieka jeszcze dalej, do Saksonii
    • część polskiej szlachty jest nim rozczarowana, na konfederacji warszawskiej detronizuje go i (przy asyście Szwedów) na króla wybiera Stanisława Leszczyńskiego
    • rozpoczęło to w Polsce wojnę domową, bowiem duża część szlachty pozostała wierna Augustowi II (konfederacja sandomierska)
    • początkowo przewagę dzięki pomocy Szwedów osiąga Leszczyński; w międzyczasie dopadnięty w Saksonii przez Karola XII August II poddaje się i zrzeka się polskiej korony
    • szwedzka armia rusza wtedy na Rosję, ostatniego aktywnego jeszcze ich przeciwnika
    • Szwedzi doznają tam klęski pod Połtawą i zaczyna się ich odwrót
    • klęska Szwedów grzebie szanse Leszczyńskiego, który ucieka z Polski; królem Rzeczypospolitej staje się ponownie August II
    • wojna północna skończyła się w 1721 klęską Szwecji, Polska nie zyskała jednak nic
  • Sejm Niemy
    • próbujący wzmocnić swoją władzę w Rzeczypospolitej król wprowadził do Polski 26000 żołnierzy saskich, co wywołało oburzenie szlachty
    • szlachta zawiązuje wrogą królowi konfederację tarnogrodzką, krajowi grozi nowa wojna domowa
    • Rosji zależało na porządku w Polsce (formalnie jej sojusznik w wojnie północnej), jej oddziały wkraczają do Rzeczypospolitej i zmuszają obie strony do kompromisu na Sejmie Niemym
      • liczebność polskiej armii ustalona została tam na 18000 żołnierzy polskich i 6000 litewskich
      • żołnierze sascy musieli opuścić Rzeczpospolitą (z wyjątkiem gwardii królewskiej)
      • zakazano tworzenia konfederacji
      • zmniejszenie władzy hetmanów
4. Wojna o sukcesję polską:
  • pod koniec życia Augusta II Austria, Prusy i Rosja postanowiły, że wpłyną na wybór jego następcy (traktat Loewenwolda)
  • niespodziewanie dla naszych sąsiadów szlachta na elekcji wybrała na króla Stanisława Leszczyńskiego (przy pomocy Francji)
  • wybuchła wojna, Austria i Rosja wsparły alternatywną kandydaturę Augusta III (syna Augusta II)
  • wojna zakończyła się zwycięstwem kandydata saskiego; Leszczyński został księciem Lotaryngii
5. Panowanie Augusta III:
  • wzrost potęgi stronnictw magnackich
  • paraliż sejmu (nagminne używanie liberum veto)
  • powstawanie projektów reformatorskich
  • odbudowa gospodarki kraju







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz