Wyprawy krzyżowe

1. Pojęcia:

• krucjaty
• zakon rycerski
• templariusze
• joannici
• Krzyżacy
• emir
• pokój boży
• mamelucy
• rekonkwista
• krucjata dziecięca

2. Sytuacja na Bliskim Wschodzie przed krucjatami:

• oderwanie się od Kalifatu Bagdadzkiego szyickiego Kalifatu Fatymidów (z siedzibą w Egipcie)
• uniezależnianie się od kalifów emirów
• podbój dużej części regionu przez Turków Seldżuckich (Seldżuków)
• radykalne osłabienie Bizancjum po klęsce w bitwie pod Manzikertem (1071)

3. Przyczyny krucjat:

• wykształcenie się na Półwyspie Iberyjskim idei wojny świętej
• prześladowania chrześcijan w Palestynie przez Seldżuków
• zablokowanie przez Seldżuków ruchu pielgrzymkowego
• dążenie Kościoła do przeobrażenia agresywnej energii rycerstwa średniowiecznego z walk między chrześcijanami w walki z wrogami chrześcijaństwa
• budowanie autorytetu papiestwa wobec cesarstwa (w kontekście walki cesarstwa z papiestwem)
• głód ziemi u tak zwanych "młodszych synów" rodów rycerskich
• dążenie republik włoskich do zdobycia rynku lewantyńskiego

4. I krucjata:

• przyczyna: przemówienie Urbana II na synodzie w Clermont w 1095
• przywódcy: wyprawa ludowa Piotr Eremita; wyprawa rycerska Rajmund z Tuluzy, Boemund II, Godfryd z Bouillon
• przebieg: początek w 1096, klęska wyprawy ludowej, wyprawa rycerska kończy się zdobyciem Jerozolimy w 1099
• skutki: utworzenie państw krzyżowych na Bliskim Wschodzie: hrabstwa Edessy, hrabstwa Trypolisu (Rajmund z Tuluzy), księstwa Antiochii (Boemund) i Królestwa Jerozolimskiego (Godfryd z Bouillon)

5. Walki o Ziemię Świętą:

• utworzenie zakonów rycerskich (templariusze w 1118, tylko tego zakonu będę wymagał z datą)
• utrata Edessy, II krucjata nie potrafiła jej odzyskać (tylko tego będę z niej wymagać)
• w drugiej połowie XII wieku emiraty islamskie zjednoczone zostały przez Saladyna, który w 1187 roku rozbił siły krzyżowców w bitwie pod Hattin (1187) i odzyskał Jerozolimę

Templariusz

Pieczęć templariuszy, dwóch rycerzy na jednym koniu co symbolizuje ich ubóstwo (oficjalna nazwa: Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa Świątyni Salomona)

Joannita

6. III krucjata:

• przyczyna: zdobycie Jerozolimy przez Saladyna
• przywódcy: cesarz Fryderyk Barbarossa (zginął w nieszczęśliwym wypadku na początku wyprawy), król Francji Filip August, król Anglii Ryszard Lwie Serce
• przebieg: początek w 1189, krzyżowcom udało się zdobyć port w Akce, nie udało się odzyskać Jerozolimy, koniec krucjaty w 1192

7. IV krucjata:

• przyczyna: poprzednia krucjata nie odzyskała Jerozolimy
• przebieg: początek w 1202, Wenecjanie dowieźli krzyżowców do Konstantynopola, gdzie katolicy obalili cesarza i stworzyli nowe państwo, Cesarstwo Łacińskie, do Ziemi Świętej nie dotarł nikt, kompromitacja idei krucjatowej, koniec w 1204

8. Koniec krucjat:

• macie wiedzieć, że łącznie było ich siedem, że ostatnia z nich zamiast do Palestyny trafiła do Tunezji
• cesarz Fryderyk II przejściowo odzyskał Jerozolimę na początku XIII wieku
• upadek ostatniej twierdzy chrześcijan w Ziemi Świętej (Akki) w 1291, koniec klasycznych krucjat
• upadek templariuszy, zniszczonych przez króla Francji Filipa Pięknego (1312)

9. Skutki krucjat:

• pogłębienie wrogości między chrześcijaństwem a islamem
• wzmocnienie Kościoła katolickiego
• potężne osłabienie Bizancjum
• rozkwit miast włoskich korzystających z handlu lewantyńskiego
• napływ do Europy elementów kultury arabskiej i antycznej (Arabowie przejęli część dziedzictwa grecko-rzymskiego)