1. Pojęcia:
- seniorat
- dzielnica senioralna
- pryncypat
2. Postanowienia statutu Bolesława Krzywoustego:
- przyczyny: chęć uniknięcia wojny domowej między synami
- podział kraju na trzy rodzaje dzielnic: dziedziczne, senioralną i wdowią
- dzielnicę wdowią (oprawę wdowią) otrzymała Salomea, dzielnica miała być zlikwidowana po jej śmierci i włączona do senioralnej
- dzielnice dziedziczne dostali czterej synowie (najmłodszy, Kazimierz Sprawiedliwy nie dostał nic): Bolesław IV Kędzierzawy dostał Mazowsze, Mieszko III Stary Wielkopolskę, Henryk Sandomierski ziemię sandomierską a najstarszy Władysław II Wygnaniec Śląsk
- dzielnica senioralna miała być przydzielana najstarszemu Piastowi, miał on być też princepsem (jako pierwszy miał nim być Władysław Wygnaniec)
3. Początki okresu rozbicia dzielnicowego:
- śmierć Bolesława Krzywoustego w 1138
- spór między seniorem a jego młodszymi braćmi, rozogniony jeszcze przez aferę Piotra Włostowica doprowadził do wojny i ucieczki Władysława Wygnańca z kraju
- interwencja niemiecka cesarza Fryderyka Barbarossy doprowadziła do ukorzenia się Bolesława Kędzierzawego i Mieszka Starego w Krzyszkowie (1157), Bolesław Kędzierzawy złożył cesarzowi hołd i pozwolił na powrót synów Wygnańca do Polski
4. Upadek senioratu:
- wobec twardych rządów księcia senioralnego Mieszka Starego (został nim po śmierci Kędzierzawego) panowie krakowscy wzniecili udany bunt w 1177, nowym księciem Krakowa został dużo młodszy Kazimierz Sprawiedliwy, co było złamaniem zasady senioratu
- wydarzenia te zalegalizował Kościół po przyznaniu mu przywileju w Łęczycy w 1180 (macie znać postanowienia)
- po śmierci Kazimierza Sprawiedliwego księciem Krakowa został jego syn Leszek Biały, co było kolejnym, ostatecznym zaprzeczeniem zasady senioratu
- Mieszko Stary próbował wrócić na krakowski tron, został jednak rozbity w krwawej bitwie pod Mozgawą w 1195
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz